Waar komt het haken vandaan en hoe is het ooit begonnen? Interessante vragen waar niemand met zekerheid iets over kan zeggen! Van nålebinding tot granny square, lees hier alles over de geschiedenis van het haken!
Veel landen claimen dat zij het haken hebben uitgevonden – van de Arabische wereld, tot Zuid Amerika tot China. Maar geen van deze technieken lijkt echt op het haken van nu. Er zijn veel archeologische vondsten gedaan waarvan werd gedacht dat het gehaakt textiel was. Een van deze technieken is: Nålebinding. Deze techniek lijkt op zowel haken en breien tegelijk. Voor nålebinding gebruik je 1 naald en korte stukken garen. De volledige lengte van de draad wordt door elke lus getrokken. Hierdoor onstaat een dicht en warm weefsel. De oudste voorbeelden van deze techniek zijn gevonden in Egypte en zijn wel 1600 jaar oud! Overigens wordt nalebinding nog steeds beoefend in Scandinavie! (Nålebinding is ook het deense woord voor "naald knopen”).
Waar het allemaal begon
De eerste echte bewijzen van het ‘moderne’ haken komen uit 1800. De techniek werd opgepakt om op een goedkopere en snellere manier kant te maken. De elite haalde hun neus op voor dit goedkope werk en haken werd een imitatie statussymbool voor de middenklasse. Echter in 1840 publiceerde een bijzondere dame elf boeken over haken. Deze dame, Mademoiselle Riego de la Brachardiere, was de eigenaresse van een onderneming in het maken van kant. Zij zag mogelijkheden om kantpatronen over te zetten naar haakpatronen en zo arm en rijk van kantwerk te voorzien. Haar initiatief heeft de weg vrijgemaakt voor de opkomst van het Iers gehaakte kant.
Queen Victoria
Koningin Victoria haakt 'muffers' voor de soldaten met haar eigen embleem erop geborduurd.
Koningin Victoria heeft het haken groot gemaakt. Voordat zij zich de techniek eigen maakte was haakwerk nog steeds een ondergeschoven kindje. De koningin haakte 8 sjaals (die ‘mufflers’ werden genoemd’) om te presenteren aan het Britse leger tijdens de Anglo-Boerenoorlog. Door deze koninklijke interesse werd het haken razend populair.
Haken door de jaren heen
Een patroonboek uit de het begin van de 20ste eeuw met haakpatronen voor lingerie, hoedjes en handdoeken.
Tussen 1910 en 1920 werden haakboeken en haakpatronen massaal geproduceerd. Haken werd gezien als een elegante vaardigheid die elke vrouw moest kunnen. In 1930 werd de mode een stuk eenvoudiger. Haakwerk werd alleen nog gebruikt voor kinder- en babykleding.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was garen op de bon. Omdat je voor haakwerk vaak meer garen nodig hebt dan voor breien werd haken gezien als verspilling. De mensen lieten haken links liggen en schakelden helemaal over op breien. Gelukkig werd in 1960 het haken weer opgepakt door de nieuwe generatie.
Vooral de ‘granny square’ was populair in de Hippietijd. Dit patroon werd voor het eerst geprint in 1897 om restjes garen mee op te maken. Dit patroon is dus 116 jaar oud en nog steeds razend populair!
Links: granny square jurk door modeontwerper Paul Smith.
Rechts: actrice Cate Blanchett in een jurk met granny squares.
De 'granny' gaat van zuinigheid, naar flowerpower, naar fashionable!
De laatste 30 jaar heeft haken in een verdomhoekje gezeten. Veroordeeld als ouderwets en saai. Maar wij haakliefhebbers hebben de verandering al lang gezien en ook beroemde trendwatchers zoals Lidewij Edelkoord voorspellen de terugkomst van ‘huiselijkheid’. Handwerken, breien en haken bieden rust in deze tijd van snelle communicatie. Onze tijd ‘off-line’ wordt belangrijker. Patronen en haakboeken worden opnieuw geprint en internet staat boordevol met inspirerende blogs en plaatjes. De toekomst van het haken ziet er goed uit.
Op naar de volgende 210 jaar haakgeschiedenis!